In de palliatieve zorg is een persoonlijke benadering essentieel, vooral bij patiënten met diverse culturele achtergronden. Mustafa Bulut, geestelijk verzorger in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg en expert in interculturele zorg, benadrukt het belang van aandacht voor individuele behoeften en het zorgvuldig kiezen van woorden.
Culturele perspectieven op pijnbestrijding
Wat in Nederland als goede zorg wordt beschouwd, zoals het toedienen van morfine om pijn te verlichten, kan in andere culturen anders worden geïnterpreteerd. In bepaalde religies, waaronder het christendom, jodendom en de islam, kan lijden een specifieke betekenis of waarde hebben. Dit kan zorgverleners voor ethische dilemma’s stellen, aangezien hun professionele eed hen oproept om lijden te verzachten.
Individuele versus collectieve besluitvorming
De Nederlandse gezondheidszorg legt de nadruk op individuele autonomie, zoals vastgelegd in de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO). Patiënten nemen zelfstandig beslissingen over hun behandeling. In veel andere culturen staat echter de gemeenschap centraal en wordt gedeelde besluitvorming met familie als vanzelfsprekend gezien. Zorgverleners dienen een balans te vinden tussen deze individuele en collectieve benaderingen om recht te doen aan de wensen van de patiënt.
Communicatiestijl en directheid
Nederlandse communicatie staat bekend om haar directheid, wat in gesprekken over gevoelige onderwerpen zoals het levenseinde als confronterend kan worden ervaren. Het gebruik van verzachtende taal, zoals “Uw situatie is ernstig en we maken ons zorgen,” kan helpen om de boodschap beter over te brengen zonder de patiënt te overweldigen. Dit stelt de patiënt in staat om op eigen initiatief meer informatie te vragen indien gewenst.
Respect voor informatiebehoefte
Niet elke patiënt wenst volledige openheid over zijn of haar medische situatie. Het is belangrijk om te achterhalen welke informatie de patiënt wil ontvangen en hierin te voorzien zonder te veel op te dringen. Dit respecteert de autonomie en comfort van de patiënt in de laatste levensfase.
Vertrouwen opbouwen
Het opbouwen van vertrouwen begint bij de eerste ontmoeting. Elementen zoals het respecteren van persoonlijke ruimte, het vermijden van intens oogcontact indien dit als ongemakkelijk wordt ervaren, en het correct uitspreken van de naam van de patiënt dragen bij aan een vertrouwensvolle relatie. Deze aspecten zijn cruciaal voor effectieve interculturele communicatie in de zorg.
Dit artikel is gebaseerd op een interview met Mustafa Bulut, gepubliceerd op Nursing.nl.
